ΚΑΤΕΡΙΝΑ Γ. ΠΑΝΤΑΖΗ - ΚΟΤΣΗ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ, MD
ΔΙΕΘΝΩΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΓΑΛΟΥΧΙΑΣ, IBCLC

Προσφέρετε στο μωρό ή στο παιδί μεγάλη ποικιλία από τροφές με διαφορετική γεύση και  υφή κατά την διάρκεια της εβδομάδας ώστε να του δώσετε την ευκαιρία να δοκιμάσει και να πειραματιστεί.

• Φτιάξτε πιάτα από πολύχρωμα φρούτα ή/και λαχανικά (κόκκινα, κίτρινα, πράσινα, πορτοκαλί). Κρατήστε πολύχρωμα βρασμένα ή ψητά λαχανικά στην κατάψυξη και ξεπαγώστε τα σε περίπτωση ανάγκης π.χ εσείς θέλετε να φάτε κάτι με παρέα που δεν κάνει να φάει το μωρό.
• Αν το παιδί έχει δοκιμάσει όλα τα εγχώρια και είναι δύσκολο στις προτιμήσεις δοκιμάστε φρούτα που δεν τα συνηθίζετε (αβοκάντο, μάνγκο, καρύδα, ανανά, λωτό). Προτιμάτε βέβαια πάντα τα εποχιακά φρούτα και λαχανικά.
• Χρησιμοποιήστε φρέσκα μπαχαρικά (φρέσκια ρίγανη, φρέσκο βασιλικό, φρέσκο δυόσμο, μαϊντανό, κόλιανδρο, δενδρολίβανο) περιέχουν βιταμίνες και πολύτιμα ιχνοστοιχεία.(όχι αποξηραμένα για τον κίνδυνο εισρόφησης)
• Πολτοποιημένα λαχανικά φτιάχνουν  ωραία σάλτσα με ντομάτα για μακαρόνια
• Σαλάτες με ντομάτα, κρεμμυδάκι, και ζυμαρικά
• Χρησιμοποιήστε ενίοτε γλυκοπατάτες αντί για απλές πατάτες.
• Το κεχρί,  φαγόπυρο,  πλιγούρι, κινόα, λιναρόσπορος και βρώμη μπορούν να αντικαταστήσουν μερικές φορές το ρύζι και τα ζυμαρικά σε πολλά πιάτα.
• Τα καθημερινά δημητριακά στο πρωινό μπορούν μερικές φορές να αντικατασταθούν με χυλό βρώμης και φρούτα φρέσκα ή αποξηραμένα, τηγανίτες από βρώμη με μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη (ή μέλι για παιδιά άνω του έτους), κέικ ή μπισκότα από βρώμη και φρούτα ή μαύρη ζάχαρη ή μελάσα,  χυλό από άλλα δημητριακά όπως κεχρί με γάλα και φρούτα.
• Το καθημερινό μας ψωμί δεν χρειάζεται να είναι κάθε μέρα από σιτάρι. Μπορούμε μια μέρα να πάρουμε ψωμί από σίκαλη, καλαμποκάλευρο, φαγόπυρο, (πολύσπορο όχι σε μικρά παιδιά κάτω των 3 ετών για τον κίνδυνο εισρόφησης). Επίσης υπάρχει ψωμί χωρίς γλουτένη από ρυζάλευρο, καλαμποκάλευρο και κεχρί για τον 6^ο – 7^ο μήνα εισαγωγής των πρώτων δημητριακών (σε βιολογικά καταστήματα τροφίμων).
• Τα noodles τρώγονται πιο εύκολα από τα μακαρόνια αργότερα μετά τον 7^ο μήνα.
• Το κρέας από διαφορετικά σημεία του ζώου έχει διαφορετικά θρεπτικά συστατικά. Π.χ. το στήθος από το μπούτι των πουλερικών. Να δίνετε και τα δύο.
• Δοκιμάστε συκώτι κατά προτίμηση από βιολογική κτηνοτροφία .
• Πέραν από το κοτόπουλο, το μοσχάρι,  το αρνάκι, το κατσικάκι, και το χοιρινό μπορείτε να δοκιμάσετε διάφορα κυνήγια και πουλιά (ελάφι, πέρδικα, τσίχλες, λαγό, πάπια, χήνα)
• Τα όσπρια έχουν διαφορετικές πρωτεΐνες και θρεπτικά συστατικά από τα κρεατικά. Δοκιμάστε να τα φτιάξετε πέρα από λαδερά της κατσαρόλας, κι ως ντιπ για να βουτάνε μέσα φρέσκα ή βρασμένα λαχανικά ή κάντε τα άλειμμα σε ψωμί κι αυτό τοστ με τυρί.
• Όσον αφορά το ασβέστιο δεν χρειάζεται να τρώμε κάθε μέρα γαλακτοκομικά για να είμαστε σίγουροι ότι προσλαμβάνουμε τις απαραίτητες ποσότητες. Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο είναι οι σαρδέλες, η ρέγγα, το ταχίνι, το χούμους, τα ρεβίθια, το μπρόκολο, τα γογγύλια, το αβγό, τα αμύγδαλα ή γάλα από αμύγδαλα, η μελάσα, το σπανάκι και διάφορα βότανα π.χ. βασιλικός.
• Δοκιμάζετε διάφορα τυριά από αγελαδινό γάλα (ανθότυρο, κατίκι, cottage, γραβιέρες) καθώς και από κατσικίσιο, πρόβειο γάλα, ή και από βουβάλι!)
• Επίσης τα περισσότερα βιομηχανοποιημένα ψωμιά του τοστ είναι εμπλουτισμένα με ασβέστιο.( όμως προσοχή ίσως  δεν είναι πάντα καλής ποιότητας και ίσως περιέχουν συντηρητικά)
• Υγιεινά λιπαρά είναι από ξηρούς καρπούς όπως το φυστικοβούτυρο ή το αμυγδαλοβούτυρο που μπορούμε να φτιάξουμε και μόνοι μας από μουλιασμένα φρέσκα αποφλοιωμένα αμύγδαλα, και μπορούμε να τα προσθέσουμε σε χυλούς δημητριακών ή σε κέικ και μπισκότα.
• Επίσης το σησαμέλαιο και το φουντουκέλαιο μπορούν να εναλλάσσονται ενίοτε με το ελαιόλαδο.

5. Το κλειδί , για να είμαστε σίγουροι ότι το παιδί έφαγε αρκετά, είναι να του προσφέρουμε στο πιάτο του κι άλλο – ενδεχομένως κάτι διαφορετικό ή κάτι από το δικό μας πιάτο ακόμη κι αν είναι το ίδιο ακριβώς φαγητό – χωρίς καμία προσδοκία ότι θα το φάει. Έτσι μπορεί να το απορρίψει αν έχει χορτάσει χωρίς εσείς να αισθάνεστε καμία απογοήτευση.

      ΤΟ  ΑΛΑΤΙ

Τα βρέφη μέχρι 12 μηνών δεν πρέπει να καταναλώνουν πάνω από 1 αλατιού (ή 0,4 νατρίου) την ημέρα.  Η παρμεζάνα, η φέτα, το κασέρι, τα τύπου , και τα τριγωνάκια μπορεί να περιέχουν πάνω από 1 γρ αλατιού ανά 100 γρ τυριού ( αν και ένα βρέφος είναι απίθανο να φάει τόσο πολύ μέσα σε μια ημέρα). Επίσης κάποια ψωμιά μπορεί να περιέχουν 1 γρ αλατιού σε 1-2 φέτες. Γι’ αυτό παρόλο που το τυρί και το ψωμί είναι καλές τροφές δεν πρέπει να δίνονται στο μωρό σε κάθε γεύμα. Καλό είναι να διαβάζουμε πολύ προσεχτικά τις ετικέτες με τα συστατικά των τροφίμων. Σε κάποια προϊόντα το αλάτι αναφέρεται ως νάτριο. Πολλαπλασιάζοντας το ποσό του νατρίου που αναγράφεται με το 2,5 βρίσκουμε το ισοδύναμο του άλατος.

Ως γενικός κανόνας: πάνω από 1,5 αλατιού (ή 0,6 νατρίου) ανά 100. 0,3 ή λιγότερο αλάτι ανά 100.

Πολλοί γονείς επιλέγουν να συμμετέχει το παιδί στο οικογενειακό τραπέζι φτιάχνοντας όλα τα φαγητά . Στην αρχή δεν τους φαίνονται νόστιμα, σύντομα όμως ξεμαθαίνουν το πολύ αλάτι αλλάζοντας τον τρόπο που μαγειρεύουν χρησιμοποιώντας περισσότερα μπαχαρικά ή πικάντικα. Υπάρχει και η λύση να προσθέσουν οι γονείς εξτρά αλάτι μετά, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι το παιδί μιμείται και μια μέρα θα αρπάξει την αλατιέρα πριν το καταλάβουμε.

Αλμυρές τροφές που μπορεί να τρώει 1-2 φορές / εβδομάδα σε μικρές ποσότητες

• Σκληρά τυριά
• Σάλτσες βιομηχανοποιημένες
• Μπέικον, ζαμπόν
• Εκχύλισμα μαγιάς
• Πίτσα

Αλμυρές τροφές που δεν πρέπει να τρώει

• Έτοιμα γεύματα
• Ορισμένα δημητριακά για πρωινό (ελέγξτε τις ετικέτες)
• Πατατάκια κ.α.λ. αλμυρά σνακς
• Έτοιμες πίτες
• Έτοιμες Μακαρονάδες ή σάλτσες κάρυ
• Κέτσαπ
• Έτοιμες σάλτσες κρέατος από κύβους ζωμών
• Έτοιμες σούπες
• Καπνιστά και παστά ψάρια ή κρέατα (αντζούγιες)
• Ελιές
• Έτοιμες σάλτσες σόγιας

      ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ

Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών τότε θα πρέπει να προσέχουμε κατά την εισαγωγή των παρακάτω τροφών:

• Φυστίκια – φυστικοβούτυρο
• Άλλους σπόρους πολτοποιημένους (αμυγδαλοβούτυρο, καρύδια πατέ)
• Μαλάκια ( καλαμάρια, χταπόδι…)
• Σιτάρι
•  Φράουλες
• Ακτινίδιο
•  Πορτοκάλια
•  Ντομάτες
• Ψάρια
• Αυγά
• Γαλακτοκομικά (γάλα, τυρί, γιαούρτι)